در این مطلب، مفهوم الگوریتم جستجو بیان و انواع الگوریتم‌های جستجو در هوش مصنوعی بیان شده‌اند. سپس، تفاوت جستجوی آگاهانه و ناآگاهانه در هوش مصنوعی مورد بررسی قرار گرفته است.

الگوریتم های جستجو در هوش مصنوعی

«هوش مصنوعی» (Artificial Intelligence | AI)، مطالعه ساخت عامل‌هایی است که منطقی عمل می‌کنند. اغلب اوقات، این عامل‌ها نوعی از الگوریتم جستجو را در پس‌زمینه اجرا می‌کنند تا به وظایف خود دست یابند. یک الگوریتم جستجو، شامل موارد زیر است.

• یک فضای حالت: فضای حالت، یک مجموعه از حالت‌های ممکن است که می‌توان در آن قرار داشت.
• حالت ستاره: حالتی که جستجو از آن آغاز می‌شود.
• آزمون هدف: تابعی که به حالت کنونی نگاه می‌کند و به این پرسش پاسخ می‌دهد که آیا حالت کنونی، حالت هدف است یا نیست.
• راهکار: راهکار برای مسئله جستجو، یک توالی از اقدامات است. این مجموعه اقدامات برنامه (Plan) نامیده می‌شود که حالت شروع را به حالت پایان تبدیل می‌کند. برنامه، از طریق الگوریتم‌های جستجو به دست می‌آید.

انواع الگوریتم های جستجو در هوش مصنوعی

انواع گونگون و بسیار قدرتمندی از الگوریتم های جستجو در هوش مصنوعی وجود دارند. همه این الگوریتم‌ها، در دو دسته کلی الگوریتم‌های آگاهانه و ناآگاهانه قرار می‌گیرند. در نمودار درختی زیر، برخی از مهم‌ترین الگوریتم‌های جستجوی هوش مصنوعی نیز ارائه شده‌اند.

تفاوت جستجوی آگاهانه و ناآگاهانه

الگوریتم‌های جستجوی آگاهانه (Informed Search) حاوی اطلاعاتی پیرامون حالت هدف هستند که به آن‌ها در جستجوی بهره‌ورتر کمک می‌کند. این اطلاعات به وسیله تابعی به دست می‌آید که تخمین می‌زند یک حالت چقدر به حالت هدف نزدیک‌تر است. به عنوان مثالی از الگوریتم‌های جستجوی آگاهانه می‌توان به جستجوی A*‎، جستجوی حریصانه و جستجوی گراف اشاره کرد. 

الگوریتم‌های جستجوی ناآگاهانه (Uninformed search)، هیچ اطلاعات اضافی پیرامون گره هدف، به جز آنچه در تعریف مسئله بیان شده، ندارند. برنامه‌ها برای رسیدن به حالت هدف از حالت شروع، تنها بر اساس ترتیب و طول اقدامات متفاوت است. در ادامه، ویژگی‌های کلی الگوریتم‌های آگاهانه و ناآگاهانه با یکدیگر مقایسه شده است.

جستجوی آگاهانه	جستجوی ناآگاهانه
از دانش برای فرایند جستجو استفاده می‌کند.	از دانش برای فرایند جستجو استفاده نمی‌کند.
راهکار را سریع‌تر پیدا می‌کند.	در مقایسه با جستجوی آگاهانه، راهکار را کندتر پیدا می‌کند.
بسیار بهره‌ور است.	در حد الزام بهره‌ور است.
هزینه آن کم است.	هزینه آن زیاد است.
این دسته از الگوریتم‌ها به زمان کمتری نیاز دارند.	زمان متعادلی دارد.
جهت را پیرامون راهکار فراهم می‌کند.	هیچ پیشنهادی پیرامون راهکار ارائه نمی‌کند.
پیاده‌سازی آن کمتر به طول می‌انجامد.	پیاده‌سازی آن بیشتر به طول می‌انجامد.
مثال: جستجوی حریصانه، جستجوی گراف، جستجوی *A	جستجوی اول عمق، جستجوی اول سطح

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• مجموعه آموزش‌های‌ هوش مصنوعی
• آموزش هوش مصنوعی – مقدماتی
• مجموعه آموزش‌های داده کاوی و یادگیری ماشین
• هوش مصنوعی و تعاریف متعدد آن
• هوش مصنوعی چیست؟ — بخش اول: مقدمه، تاریخچه و مبانی
• الگوریتم *A — به زبان ساده

منبع: [+] و [+]