فرادرس پارادایم یا چهارچوب نظری زیست شناسی سامانه ای

۸ فروردین ۱۳۹۴ توسط مدیر امور آموزش مجموعه: ریاضیات کاربردی, فیلم های آموزشی, متلب سایت, محصولات آموزشی

در این فرادرس مباحث مربوط به پارادایم یا چهارچوب نظری زیست شناسی سامانه ای، مطرح می گردد. از جمله مباحثی که در این فرادرس به آن پرداخته می شود، می توان به وبسایت آزمایشگاه، کتاب مرجع فارسی و … اشاره کرد. یکی از نقاط قوت این فرادرس این است که آموزش توسط یکی از بهترین مدرسین متخصص در این زمینه ارائه می شود.

در مجموعه فرادرس های زیست شناسی سامانه ای، مقدمه ای بر مفاهیم اصلی دانش نوین زیست شناسی سامانه ای یا همان زیست شناسی مدرن ارائه می گردد. در دوره کنونی، زیست شناسی در حال نموی چشمگیر و تغییر رویکرد است. این تغییر و توسعه با عنوان های مختلفی توصیف شده است. به عنوان مثال، توسعه رویکرد جزنگری به سمت نگاهی کل نگر، توسعه زیست شناسی مولکولی به زیست شناسی ماژولی، توسعه زیست شناسی کیفی به زیست شناسی کمّی و فرمولی شده یا توسعه مطالعات شاتگان و کور به سمت مطالعات هدف دار و دارای نقشه و مهندسی شده است.

همان طور که دانش ما در مورد ژنوم، پروتئوم و متابولوم عمیق تر شد و لیست اجزا یا مولکول های (پروتئین ها، چربی ها، یون ها) درگیر در فرایندهای سلولی توسعه یافت، نیاز به درک چگونگی سازماندهی آنها در موجود زنده و ارتباط برقرار کردن این مولکول ها با یکدیگر به صورت ماژول یا واحدهای عملکردی زیستی افزایش یافت. به زبان ساده تر ثروت حاصل از داده های فراوان زیستی را می توان شبیه به انباری بسیار بزرگی از لوازم یدکی یا اجزا یک ماشین بسیار پیچیده مثل هواپیما دانست که برای درک رفتار هواپیما اولین قدم یافتن نقشه ارتباطات این اجزا باهم است.

در گام بعدی یافتن اهمیت اجزا در ساختار ایستای این نقشه و یا رفتار پویا یا دینامیکی آنها اهمیت دارد تا بتوان در مورد عملکردهای هواپیما توضیح بیشتری داد. مدلسازی و شبیه سازی رفتارهای هواپیما به کمک این نقشه می تواند مارا در پیش بینی رفتارهای آن در آینده یا عیب یابی و رفع آن راهنمایی کند.

در زیست شناسی مدرن یا زیست شناسی سامانه ای به دنبال یافتن نقشه یا شبکه ارتباطی مولکول های درگیر در سیستم های بسیار پیچیده تر زنده هستیم که موجب فرایندهایی مثل انتقال پیام، نسخه برداری، تقسیم سلولی، تحرک، ساعت زیستی و تحریک پذیری الکتریکی می شوند.