مسئله مسیریابی خودرو یا VRP (Vehicle Routing Problem) یک مسئله بهینه‌سازی ترکیبی و برنامه‌ریزی گسسته است که هدف آن سرویس دهی به مشتریان با استفاده از ناوگانی از وسایل نقلیه است. VPR توسط دانتزیگ و رامسر در سال ۱۹۵۹ ارائه شده است و یک مسئله مهم در زمینه‌های حمل و نقل، توزیع و لجستیک می‌باشد. VPR اغلب شامل انتقال کالاهای واقع شده در یک ایستگاه مرکزی به سمت مشتریانی‌ است که سفارش این کالاها را داده‌اند. هدف VRP کمینه کردن هزینه مسیر کل در انتقال کالا از ایستگاه مرکزی به سمت مشتریان است.

مسئله مسیریابی خودرو یا VRP (Vehicle Routing Problem) یک مسئله بهینه‌سازی ترکیبی و برنامه‌ریزی گسسته است که هدف آن سرویس دهی به مشتریان با استفاده از ناوگانی از وسایل نقلیه است. VPR توسط دانتزیگ و رامسر در سال ۱۹۵۹ ارائه شده است و یک مسئله مهم در زمینه‌های حمل و نقل، توزیع و لجستیک می‌باشد. VPR اغلب شامل انتقال کالاهای واقع شده در یک ایستگاه مرکزی به سمت مشتریانی‌ است که سفارش این کالاها را داده‌اند. هدف VRP کمینه کردن هزینه مسیر کل در انتقال کالا از ایستگاه مرکزی به سمت مشتریان است.

تعیین راه حل بهینه، یک مسئله NP-کامل در بهینه‌سازی ترکیبی به شمار می رود و متدهای عملی قطعی و هیوریستیک زیادی جهت یافتن جواب های قابل قبول برای VRP توسعه یافته اند.

انواع گوناگونی از مسئله مسیریابی خودرو وجود دارد:

• مسئله مسیریابی خودرو با بارگیری و تحویل، VRPPD: تعدادی از کالاها باید از نقاط مختلف بارگیری شده و در مکان‌های دیگری تحویل داده شوند. هدف، یافتن مسیرهای بهینه برای یک ناوگان از وسایل نقلیه برای ملاقات محل بارگیری و محل تخلیه کالا است.
• مسئله مسیریابی خودرو با LIFO: مشابه با VRPPD است، به جز آنکه یک محدودیت اضافی بر روی بارگیری وسایل نقلیه وجود دارد. در LIFO در هر نقطه انتقال، کالای تحویلی باید آخرین کالایی باشد که بار زده می‌شود. این طرح، تعداد دفعات بارگیری و تخلیه بار را کاهش می‌دهد زیرا نیازی به خالی کردن موقت بارها به جز آنهایی که باید خالی شوند، نخواهد بود.
• مسئله مسیریابی خودرو با پنجره‌های زمانی (VRPTW): مکان‌های تحویل هر کدام پنجره‌های زمانی‌ دارند که در ظرف مدت آن ها، تحویل‌ها (یا ملاقات‌ها) باید انجام گیرند. در تئوری پیچیدگی محاسباتی این مسئله به عنوان یک مسئله NP-سخت معروف است.
• مسئله مسیریابی خودرو ظرفیت‌دار (با و یا بدون پنجره‌های زمانی): CVRP یا CVRPTW. وسایل نقلیه دارای ظرفیت محدودی برای حمل کالاهایی که باید تحویل داده شوند، هستند.
• مسئله مسیریابی خودرو با چندین سفر (VRPMT): در VRPMT وسایل نقلیه می‌توانند بیشتر از یک مسیر را طی کنند.
• مسئله مسیریابی خودرو باز (OVRP): در OVRP نیازی نیست که وسایل نقلیه به ایستگاه بازگردند.

شرکت‌های نرم افزاری متعددی دست به تولید نرم‌افزارهایی برای حل مسائل VRP مختلف زده‌اند. مقالات زیادی در مورد جزئیات تحقیقات و نتایج آنها موجود است. هرچند VRP مرتبط با مسئله زمان‌بندی کار است، این دو مسئله اغلب با تکنیک‌های متفاوتی از هم حل می‌شوند.

مراجع مطالعاتی و منابع آموزشی مهم

در این بخش، قصد داریم منابع آموزشی و مراجع مطالعاتی در زمینه مسئله مسیریابی خودرو را معرفی کنیم. اگر شما نیز قصد دارید که در یک کار پژوهشی، پروژه دانشگاهی یا صنعتی، و یا در مسیر علایق شخصی تان، شبکه های عصبی مصنوعی را فرا بگیرید و در خصوص نحوه پیاده سازی و کاربردهای این ابزارهای مفید، اطلاعاتی را کسب نمایید، حتما پیشنهاد می کنیم که در ادامه با ما همراه باشید.

کتاب های خارجی

	عنوان: Vehicle Routing: Problems, Methods, and Applications ترجمه عنوان: مسیریابی خودرو: مشکلات، روش ها و برنامه های کاربردی مولف: Paolo Toth سال چاپ: ۲۰۱۴ انتشارات: SIAM لینک دسترسی: لینک
	عنوان: The Vehicle Routing Problem: Latest Advances and New Challenges ترجمه عنوان: مسئله مسیریابی خودرو: آخرین پیشرفت ها و چالش های جدید مولف: Bruce L. Golden سال چاپ: ۲۰۱۰ انتشارات: Springer لینک دسترسی: لینک
	عنوان: The Vehicle Routing Problem (Monographs on Discrete Mathematics and Applications) ترجمه عنوان: مسئله مسیریابی خودرو: (جزوه و مقالات در ریاضیات گسسته و کاربردها) مولف: Paolo Toth سال چاپ: ۲۰۰۱ انتشارات: SIAM لینک دسترسی: لینک
	عنوان: Bio-inspired Algorithms for the Vehicle Routing Problem ترجمه عنوان: الگوریتم الهام گرفته از محیط زیست برای مسئله مسیریابی خودرو مولف: Francisco Baptista Pereira سال چاپ: ۲۰۱۰ انتشارات: Springer لینک دسترسی: لینک

منابع آموزشی آنلاین

عنوان: فرادرس حل مسأله مسیریابی خودرو یا VRP در متلب مدرس: دکتر سیدمصطفی کلامی هریس مدت زمان: ۳ ساعت و ۳۵ دقیقه نحوه استفاده: دریافت به صورت لینک دانلود و بر روی DVD زبان: فارسی نحوه آموزش: تئوری و عملی ارائه دهنده: سازمان علمی-آموزشی فرادرس لینک دسترسی: لینک