آموزش کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

۵ مهر ۱۳۹۴ توسط محمد حسینی کیا مجموعه: سته بندی مستقل, مهندسی عمران

در این دوره آموزشی با در نظر گرفتن این نکته که کاربر آشنایی خاصی با GIS ندارد، سعی شده به طور گام به گام به آموزش کاربردهای GIS در مهندسی منابع آب پرداخته شود. نرم افزار مورداستفاده در این آموزش نرم افزار ArcGIS10.2 هست که یکی از پرطرفدارترین نرم افزارهای GIS هست. این دوره آموزشی در دو سطح ۱ و سطح ۲ برگزار خواهد شد. در سطح ۱ مباحث مقدماتی و پایه ارائه شده و در سطح ۲ مباحث پیشرفته و پیچیده تر عرضه خواهد شد. در هر دو سطح مزبور از مثال ها و تمرین کاربردی بومی و مربوط با استان های مختلف ایران استفاده شده و سعی بر آن است تا کاربر به طور ملموس تری با تمرین و مسائل ارتباط برقرار نماید.

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) از مهم ترین ابزارهای پردازش و تحلیل داده ها و آمار و اطلاعاتی هست که با در نظر گرفتن مکان پدیده ها برداشت شده اند. بیشتر علوم و فنون امروزی از آمار و اطلاعات مکان محور استفاده می کنند و مهندسی منابع آب و علوم مرتبط با این منابع نیز از این قاعده مستثنا نیستند. امروزه در بیشتر تحقیقات و پژوهش های دانشگاهی و سازمانی از GIS به عنوان یک جزء لاینفک استفاده می شود. دانش و فهم GIS و نرم افزارهای مرتبط با آن در سطح دانشگاهی دانشجو را در انجام و ارائه تحقیقات و پایان نامه های دانشگاهی توانمند ساخته و کارشناس منابع آب را در سطح سازمانی و یا شرکت های مهندسی مشاور به روز و سرآمد می کند. این موضوع باعث شده در بیشتر مصاحبه های استخدامی شرکت های خصوصی و سازمان های دولتی از GIS و مباحث پیرامونی آن سؤالات مهمی مطرح شود. هرچند کسب تجریه درزمینهٔ GIS برای دانشجویان و مهندسین منابع آب نیازمند پیمودن راهی طولانی و سخت می باشد اما یادگیری گام به گام مرتبط با کاربرد GIS در مهندسی منابع آب می تواند آغازگر راهی موفقیت آمیز برای کاربران مختلف باشد.

مفید برای رشته های

مهندسی عمران (آب، محیط زیست، سازه)
مهندسی کشاورزی (آبیاری، هیدرولوژی، سازه های آبی، زراعت، باغبانی، منابع طبیعی، محیط زیست، مدیریت مناطق بیابانی)
زمین شناسی (آب شناسی، ژئوتکنیک، تکتونیک، رسوب شناسی)
جغرافیا (طبیعی، ژئومورفولوژی، هیدروژئومورفولوژی، جغرافیای شهری، برنامه ریزی روستایی و ناحیه ای، اقلیم شناسی)
بهداشت محیط، هواشناسی

پیش نیازهای علمی

آشنایی عمومی با هیدرولوژی و منابع آب

برای مشاهده جزئیات و تهیه آموزش کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مهندسی منابع آب به این لینک (+) مراجعه نمایید.

فهرست سرفصل ها و رئوس مطالب مطرح شده در این مجموعه آموزشی، در ادامه آمده است:

درس یکم: آشنایی با شیوه تدریس دوره آموزشی
- معرفی جزوه آموزشی
- پوشه های مورد نیاز و کار با آنها
درس دوم: کلیات سیستم اطلاعات جغرافیایی
- تعریف سیستم
- تعریف سیستم اطلاعات جغرافیایی
- کارکرد اصلی سیستم اطلاعات جغرافیایی
- مفهوم داده جغرافیایی و انواع این داده ها
  - مفهوم داده مکانی و انواع این داده ها
  - مفهوم داده توصیفی و انواع این داده ها
- مفهوم مدل داده های جغرافیایی و انواع این مدلها
  - مدل برداری و کاربرد آن
    - مدل برداری چیست؟
    - لایه برداری چیست؟
    - مفهوم عارضه در لایه های برداری و انواع عوارض
    - لایه های برداری در چه صورتی از دقت بالاتری برخوردار هستند؟
  - مدل شبکه ای و کاربرد آن
    - مدل رستری چیست؟
    - لایه رستری چیست؟
    - لایه های رستری در چه صورتی از دقت بالاتری برخوردار هستند؟
  - مدل شبکه نامنظم مثلثی (TIN) و کاربرد آن
    - مدل TIN چیست؟
    - لایه TIN چیست؟
    - لایه های TIN در چه صورتی از دقت بالاتری برخوردار هستند؟
درس سوم: نرم افزار مورد استفاده در دوره آموزشی
- انواع نرم افزارهای سیستمهای اطلاعات جغرافیایی
- نسخه های موجود نرم افزار ArcGIS در ایران
- روش نصب نرم افزار ArcGIS نسخه ۱۰٫۳
- پوشه هایی که پس از نصب نرم افزار ArcGIS در رایانه ایجاد می شوند
- نکات لازم در Remove کردن نرم افزار ArcGIS
- مهمترین ماژولهای نرم افزار ArcGIS و کارکرد هر کدام به طور مختصر
درس چهارم: آشنایی اجمالی با محیط ArcCatalog و کارکردهای آن
- آشنایی کلی با محیط آرک کاتالوگ
  - مهمترین بخشهای ماژول آرک کاتالوگ
  - راه های خاموش و روشن کردن و جابه‌جا نمودن پنجره ها و نوارها
- مهمترین کارکردهای آرک کاتالوگ
  - فراخوانی لایه ها و اطلاعات
    - مهمترین لایه ها و اطلاعات قابل فراخوانی
    - پنجره ها و ابزارهای مرتبط با فراخوانی لایه ها و اطلاعات
  - مشاهده لایه ها و اطلاعات
    - مباحث مرتبط با مشاهده محتویات فولدرها
    - مشاهده دوبعدی و استفاده از ابزارهای نوار Geography
    - مشاهده سه بعدی و استفاده ابزارهای نوار ۳D View Tools
    - مشاهده فضایی و استفاده از ابزارهای نوار Globe View Tools
    - روش‌ مشاهده اطلاعات توصیفی
    - فراداده (متادیتا) و روش مشاهده آنها
  - ایجاد مخازن ذخیره داده ها و اطلاعات
    - مخزن ذخیره پوشه ای
    - مخزن ذخیره پایگاه داده مکانی (ژئودیتابیس)
      - پایگاه داده مکانی فایل ژئودیتابیس، ویژگیها و کاربردها
      - پایگاه داده مکانی شخصی، ویژگیها و کاربردها
      - پایگاه داده مکانی اس دی ای، ویژگیها و کاربردها
  - ایجاد قالب خام اطلاعات توصیفی (قالب خام جداول)
    - روش ساخت قالب خام اطلاعات توصیفی در مخزن ذخیره پوشه ای
    - روش ساخت قالب خام اطلاعات توصیفی در مخزن پایگاه داده مکانی
      - انواع فیلدهای اطلاعات توصیفی
  - ایجاد قالب خام لایه های برداری
    - روش ساخت قالب خام لایه های برداری در مخزن ذخیره پوشه ای
    - روش ساخت قالب خام اطلاعات توصیفی در مخزن پایگاه داده مکانی
      - مفهوم بیضوی مرجع، سیستم تصویر و سیستم مختصات
  - ایجاد قالب خام لایه های رستری
    - انواع قالبهای خام لایه‌های رستری و روش ساخت هر کدام از آنها
  - مدیریت اطلاعات و لایه ها
  - انجام برخی از پردازشهای زمینی (ژئوپروسسینگ)
درس پنجم: آشنایی اجمالی با محیط ماژول ArcMap و کاربردهای آن
- آشنایی کلی با محیط آرک مپ
  - مهمترین بخش‌های ماژول آرک مپ
  - راه های جابه جا کردن نوارهای ابزار و خاموش و روشن کردن پنجره ها
- مهمترین کارکردهای آرک مپ
درس ششم: فراخوانی و مشاهده جداول و لایه‌های اطلاعاتی در آرک مپ
- روش فراخوانی جداول و لایه‌های اطلاعاتی
- تنظیمات لایه‌ها در TOC پس از فراخوانی
- تنظیمات بزرگنمایی لایه‌ها
- جابه جا کردن لایه ها در صفحه نمایش
درس هفتم: انتخاب عوارض در محیط آرک مپ
- روش های انتخاب عوارض لایه‌های برداری
- خارج کردن عوارض از حالت انتخاب
- انتخاب دستی عوارض
- تنظیمات مربوط به انتخاب دستی عوارض
- انتخاب خودکار عوارض بر اساس ویژگی‌های آن‌ها (SBA)
- مهمترین بخش‌های پنجره SBA در فرایند انتخاب خودکار عوارض
- مهمترین عملگرهای مورد استفاده در انتخاب عوارض به روش SBA
- انتخاب عوارض بر اساس موقعیت قرارگیری آنها (SBL)
- توابع مربوط به قابلیت SBL و کارکرد هر کدام
  - تفاوت توابع Intersect و Touch the boundary در عملیات SBL
درس هشتم: ساخت و ایجاد لایه های برداری
- ساخت مستقیم لایه های برداری از جداول مختصات دار
- ساخت غیرمستقیم لایه های برداری از جداول مختصات دار
  - ویژگی های لایه برداری Event
- ساخت لایه های برداری با طراحی و ویرایش دستی عوارض
درس نهم: کار با جداول اطلاعاتی
- ویرایش جداول اطلاعات توصیفی در محیط آرکمپ
- محاسبات ژئومتریک در جداول اطلاعات توصیفی
- سایر محاسبات ژئومتریک
- انجام عملیات اتصال (Join) بین جداول اطلاعات توصیفی
- انجام عملیات ارتباط (Relate) بین جداول اطلاعات توصیفی
- انجام عملیات خلاصه سازی (Summarize)
- تنظیمات نمایش جداول اطلاعاتی
- گزارش گیری از جداول اطلاعات توصیفی
- صادر کردن جدول اطلاعات توصیفی

پاسخی بگذارید لغو پاسخ